สรุปสถานการณ์รถบรรทุกในไทย ส.ค. 2567

1. บทนำ

เดือนสิงหาคม 2567 นับเป็นช่วงเวลาที่ท้าทายสำหรับอุตสาหกรรมรถบรรทุกในประเทศไทย ผู้ประกอบการต้องเผชิญกับปัญหาหลายด้าน ทั้งราคาน้ำมันดีเซลที่พุ่งสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง ปริมาณงานจ้างขนส่งที่ลดลง และการแข่งขันที่รุนแรงจากรถบรรทุกต่างชาติ โดยเฉพาะจากประเทศจีน สถานการณ์เหล่านี้ส่งผลกระทบเป็นลูกโซ่ต่อทั้งผู้ประกอบการรถบรรทุก เศรษฐกิจไทย และประชาชนผู้บริโภค

อุตสาหกรรมรถบรรทุกมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศไทย รถบรรทุกเป็นเส้นเลือดใหญ่ที่เชื่อมโยงการผลิตและการบริโภค ช่วยกระจายสินค้าและบริการไปทั่วประเทศ การหยุดชะงักของอุตสาหกรรมนี้จึงส่งผลกระทบต่อเนื่องต่อภาคส่วนอื่นๆ ไม่ว่าจะเป็นภาคการเกษตร ภาคอุตสาหกรรม หรือภาคบริการ

ในบทความนี้ เราจะวิเคราะห์สถานการณ์รถบรรทุกในประเทศไทยเดือนสิงหาคม 2567 อย่างละเอียด โดยจะเจาะลึกถึงปัญหาและความท้าทายที่ผู้ประกอบการกำลังเผชิญ ผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคม รวมถึงมาตรการแก้ไขปัญหาที่ภาครัฐและเอกชนกำลังดำเนินการอยู่

2. ปัญหาและความท้าทาย

ราคาน้ำมันดีเซลที่สูงขึ้น: ปัญหาที่ส่งผลกระทบต่อผู้ประกอบการรถบรรทุกมากที่สุดในขณะนี้คือราคาน้ำมันดีเซลที่พุ่งสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง การปรับขึ้นราคาขายปลีกน้ำมันดีเซลโดยภาครัฐเพื่อสะท้อนต้นทุนที่แท้จริงและลดภาระเงินอุดหนุน ทำให้ต้นทุนการขนส่งสินค้าเพิ่มสูงขึ้น ผู้ประกอบการหลายรายต้องแบกรับภาระต้นทุนที่เพิ่มขึ้นนี้โดยไม่สามารถผลักภาระไปยังลูกค้าได้ทั้งหมด ส่งผลให้กำไรลดลงและบางรายถึงขั้นขาดทุน

งานจ้างขนส่งลดลง: สถานการณ์เศรษฐกิจที่ชะลอตัวทั้งในและต่างประเทศส่งผลให้ปริมาณงานจ้างขนส่งลดลงอย่างเห็นได้ชัด การส่งออกที่หดตัวและการบริโภคภายในประเทศที่ซบเซาทำให้ความต้องการใช้บริการรถบรรทุกลดลง ผู้ประกอบการต้องแย่งชิงงานกันมากขึ้น และบางรายต้องลดราคาค่าขนส่งเพื่อให้ได้งาน ส่งผลให้รายได้ลดลงและความสามารถในการแข่งขันลดลง

การแข่งขันจากต่างประเทศ: การเปิดเสรีการค้าและการลงทุนทำให้มีรถบรรทุกจากต่างประเทศเข้ามาให้บริการในประเทศไทยมากขึ้น โดยเฉพาะรถบรรทุกจากประเทศจีนที่มีราคาถูกกว่ารถบรรทุกไทย ทำให้เกิดการแข่งขันด้านราคาที่รุนแรง ผู้ประกอบการไทยหลายรายต้องปรับตัวอย่างหนักเพื่อรักษาส่วนแบ่งการตลาด

ผลกระทบจากโควิด-19: การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 ยังคงส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมรถบรรทุกอย่างต่อเนื่อง แม้ว่าสถานการณ์จะเริ่มคลี่คลาย แต่มาตรการควบคุมโรคที่เข้มงวดยังคงส่งผลกระทบต่อการขนส่งสินค้าข้ามแดนและการเดินทางภายในประเทศ นอกจากนี้ การชะลอตัวของเศรษฐกิจโลกยังทำให้ความต้องการสินค้าและบริการลดลง ส่งผลกระทบต่อปริมาณงานขนส่งโดยรวม

กฎระเบียบและข้อจำกัด: ผู้ประกอบการรถบรรทุกยังคงต้องเผชิญกับปัญหาจากกฎระเบียบและข้อจำกัดต่างๆ เช่น การบังคับใช้กฎหมายเกี่ยวกับน้ำหนักบรรทุกและชั่วโมงการทำงานของผู้ขับรถที่เข้มงวดขึ้น การขอใบอนุญาตและการต่ออายุใบอนุญาตที่ยุ่งยากและใช้เวลานาน ปัญหาเหล่านี้เป็นอุปสรรคต่อการดำเนินธุรกิจและเพิ่มต้นทุนให้กับผู้ประกอบการ

3. ผลกระทบต่อผู้ประกอบการและเศรษฐกิจ

ปัญหาและความท้าทายที่กล่าวมาข้างต้นส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อผู้ประกอบการรถบรรทุกและเศรษฐกิจโดยรวม

การหยุดวิ่งของรถบรรทุก: ผู้ประกอบการจำนวนมากไม่สามารถแบกรับภาระต้นทุนที่เพิ่มสูงขึ้นได้ จึงตัดสินใจหยุดวิ่งรถบรรทุกชั่วคราวหรือถาวร สถานการณ์นี้ส่งผลให้ปริมาณรถบรรทุกที่ให้บริการลดลง ทำให้เกิดปัญหาการขาดแคลนรถบรรทุกในบางเส้นทางและบางช่วงเวลา ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อการขนส่งสินค้าและการกระจายสินค้าในภาพรวม

การลดขนาดธุรกิจ: เพื่อความอยู่รอด ผู้ประกอบการหลายรายต้องลดขนาดธุรกิจลง เช่น การลดจำนวนรถบรรทุก การเลิกจ้างพนักงาน หรือการขายรถบรรทุกเพื่อลดภาระหนี้สิน สถานการณ์นี้ส่งผลกระทบต่อการจ้างงานในอุตสาหกรรมขนส่งและอาจนำไปสู่ปัญหาสังคมอื่นๆ เช่น การว่างงานและความยากจน

ผลกระทบต่อราคาสินค้า: ต้นทุนการขนส่งที่เพิ่มขึ้นส่งผลให้ราคาสินค้าและบริการปรับตัวสูงขึ้น ผู้บริโภคต้องแบกรับภาระค่าครองชีพที่เพิ่มขึ้น ซึ่งอาจส่งผลกระทบต่อกำลังซื้อและการบริโภคภายในประเทศ

ผลกระทบต่อการจ้างงาน: อุตสาหกรรมรถบรรทุกเป็นแหล่งจ้างงานที่สำคัญของประเทศ การหยุดวิ่งของรถบรรทุกและการลดขนาดธุรกิจส่งผลให้มีการเลิกจ้างพนักงานจำนวนมาก สถานการณ์นี้ส่งผลกระทบต่อรายได้ของครัวเรือนและอาจนำไปสู่ปัญหาสังคมอื่นๆ เช่น ความยากจนและอาชญากรรม

ผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวม: อุตสาหกรรมรถบรรทุกมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย การชะลอตัวของอุตสาหกรรมนี้ส่งผลกระทบต่อภาคส่วนอื่นๆ เช่น ภาคการเกษตร ภาคอุตสาหกรรม และภาคบริการ การขนส่งสินค้าที่ล่าช้าหรือมีค่าใช้จ่ายสูงขึ้นอาจส่งผลกระทบต่อการผลิตและการส่งออก ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจโดยรวมในที่สุด

4. มาตรการแก้ไขปัญหา

เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนของผู้ประกอบการรถบรรทุกและรักษาเสถียรภาพของระบบขนส่งสินค้า ภาครัฐและเอกชนได้ร่วมกันดำเนินมาตรการแก้ไขปัญหาหลายด้าน ดังนี้

มาตรการของรัฐบาล:

• การตรึงราคาน้ำมันดีเซล: รัฐบาลได้ออกมาตรการตรึงราคาน้ำมันดีเซลในช่วงเวลาหนึ่งเพื่อลดภาระต้นทุนให้กับผู้ประกอบการ อย่างไรก็ตาม มาตรการนี้เป็นเพียงการแก้ปัญหาในระยะสั้นและอาจไม่ยั่งยืนในระยะยาว เนื่องจากต้องใช้งบประมาณจำนวนมากในการอุดหนุน
• การช่วยเหลือทางการเงิน: รัฐบาลได้ออกมาตรการช่วยเหลือทางการเงินแก่ผู้ประกอบการรถบรรทุก เช่น การพักชำระหนี้ การลดดอกเบี้ยเงินกู้ และการให้สินเชื่อดอกเบี้ยต่ำ มาตรการเหล่านี้ช่วยบรรเทาภาระทางการเงินของผู้ประกอบการในช่วงเวลาที่ยากลำบาก
• การส่งเสริมการใช้รถบรรทุกไฟฟ้า: รัฐบาลได้กำหนดนโยบายส่งเสริมการใช้รถบรรทุกไฟฟ้าเพื่อลดการพึ่งพาน้ำมันดีเซลและลดมลพิษทางอากาศ อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนมาใช้รถบรรทุกไฟฟ้ายังคงมีอุปสรรคหลายด้าน เช่น ราคาที่สูงและโครงสร้างพื้นฐานที่ยังไม่พร้อม

ข้อเสนอของผู้ประกอบการ:

• การลดภาษีสรรพสามิตน้ำมัน: ผู้ประกอบการเรียกร้องให้รัฐบาลลดภาษีสรรพสามิตน้ำมันดีเซลเพื่อลดต้นทุนการขนส่ง ซึ่งจะช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถแข่งขันได้ดีขึ้นและลดภาระค่าครองชีพของประชาชน
• การผ่อนปรนกฎระเบียบ: ผู้ประกอบการเสนอให้รัฐบาลทบทวนและปรับปรุงกฎระเบียบที่เป็นอุปสรรคต่อการดำเนินธุรกิจ เช่น กฎหมายเกี่ยวกับน้ำหนักบรรทุกและชั่วโมงการทำงานของผู้ขับรถ เพื่อลดต้นทุนและเพิ่มความคล่องตัวในการดำเนินงาน
• การจัดตั้งกองทุนช่วยเหลือผู้ประกอบการ: ผู้ประกอบการเสนอให้รัฐบาลจัดตั้งกองทุนช่วยเหลือผู้ประกอบการรถบรรทุกที่ได้รับผลกระทบจากสถานการณ์ต่างๆ เช่น การระบาดของโรคโควิด-19 หรือภัยธรรมชาติ

ความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน:

• การหารือและหาทางออกร่วมกัน: ภาครัฐและเอกชนได้จัดให้มีการประชุมหารือกันอย่างต่อเนื่องเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลและหาทางออกร่วมกันในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นในอุตสาหกรรมรถบรรทุก
• การจัดตั้งศูนย์ให้คำปรึกษา: ภาครัฐและเอกชนร่วมกันจัดตั้งศูนย์ให้คำปรึกษาแก่ผู้ประกอบการรถบรรทุก เพื่อให้ความรู้และคำแนะนำในการปรับตัวและรับมือกับสถานการณ์ต่างๆ