ขนาดตัวถังรถบรรทุกที่กฎหมายกำหนดไว้มีอะไรบ้าง? (อัปเดต พ.ร.บ. ล่าสุด)
ขนาดตัวถังรถบรรทุกที่กฎหมายกำหนด หมายถึงสัดส่วนความยาว ความกว้าง ความสูง และส่วนยื่นของตัวถังรถที่ต้องไม่เกินค่าที่ระบุไว้ในพระราชบัญญัติการขนส่งทางบกและประกาศกระทรวงคมนาคม เพื่อให้สามารถจดทะเบียนและวิ่งใช้งานได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย
เจ้าของรถบรรทุก ผู้รับเหมาต่อกระบะ หรือลูกค้าที่จะซื้อรถใหม่ควรทำความเข้าใจขนาดที่อนุญาตไว้ตามกฎหมาย เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาในการจดทะเบียนหรือโดนตรวจจับขณะใช้งานจริง
บทความนี้จะสรุปให้เข้าใจง่ายเกี่ยวกับ:
- ความหมายของ FOH, ROH, Wheelbase
- ขนาดกว้าง-ยาว-สูง ที่กฎหมายอนุญาต
- ข้อกำหนดของรถบรรทุกแต่ละประเภท เช่น 4 ล้อ 6 ล้อ 10 ล้อ
พร้อมภาพตัวอย่างประกอบจากเอกสารจริง เพื่อให้เข้าใจชัดเจนและสามารถนำไปใช้วางแผนต่อกระบะหรือตู้ได้อย่างถูกต้อง
สารบัญ
- ทำไมต้องรู้ขนาดตัวถังตามกฎหมาย?
- คำศัพท์ที่ควรรู้: FOH, ROH, Wheelbase
- ขนาดที่กฎหมายอนุญาต (กว้าง-ยาว-สูง)
- ข้อกำหนดแยกตามประเภทของรถ
- ตัวอย่างภาพประกอบจาก พ.ร.บ.
- คำแนะนำจากเซลล์รถบรรทุก
- ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม
ทำไมต้องรู้ขนาดตัวถังตามกฎหมาย?
หลายคนที่ซื้อรถบรรทุกใหม่หรือต้องการต่อกระบะหรือตู้บรรทุก อาจไม่ทราบว่า กฎหมายได้กำหนดขนาดตัวถังไว้ชัดเจน หากต่อเกินขนาดหรือไม่เป็นไปตามมาตรฐาน อาจประสบปัญหาหลายด้าน เช่น:
- จดทะเบียนรถใหม่ไม่ได้
- ไม่ผ่านการตรวจสอบจากกรมการขนส่งทางบก
- ถูกตำรวจหรือเจ้าหน้าที่เรียกตรวจและสั่งปรับ
- บริษัทประกันภัยปฏิเสธความคุ้มครองกรณีเกิดอุบัติเหตุ
การรู้ขนาดที่กฎหมายกำหนดจะช่วยให้:
- สามารถวางแผนการต่อกระบะ ตู้เหล็ก หรือตัวถังพิเศษได้อย่างถูกต้อง
- ลดความเสี่ยงด้านกฎหมายและค่าใช้จ่ายซ้ำซ้อน
- เพิ่มความมั่นใจในการใช้งานระยะยาว
โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ประกอบการ, ผู้ต่อกระบะ, อู่ตัวถัง และเซลล์ขายรถ ข้อมูลนี้ถือว่าเป็นสิ่งจำเป็นขั้นพื้นฐานที่ควรรู้และอัปเดตเป็นประจำ
คำศัพท์ที่ควรรู้: FOH, ROH, Wheelbase
ก่อนที่จะต่อกระบะ ตู้เหล็ก หรือตู้อลูมิเนียมบนรถบรรทุก สิ่งสำคัญอันดับแรกที่ต้องเข้าใจก็คือ มิติตามกฎหมาย โดยเฉพาะคำว่า FOH, ROH และ Wheelbase ซึ่งเกี่ยวข้องกับ “ความยาวรวมของตัวถัง” ที่ห้ามเกินจากที่กฎหมายกำหนด
🅰 FOH (Front Overhang)
คือ ความยาวส่วนยื่นด้านหน้า วัดจากกึ่งกลางเพลาหน้า ถึงจุดปลายสุดด้านหน้า เช่น กันชนหน้า
📏 กฎหมายกำหนดว่า: ห้ามเกิน 50% ของระยะช่วงล้อ (Wheelbase)
🅱 ROH (Rear Overhang)
คือ ความยาวส่วนยื่นด้านท้าย วัดจากกึ่งกลางเพลาหลังถึงจุดท้ายสุดของกระบะหรือโครงสร้างรถ
📏 กฎหมายกำหนดว่า:
- รถลักษณะ 1–6: ห้ามเกิน 66% ของช่วงล้อ
- รถลักษณะ 7–8 (หัวลาก+พ่วง): ห้ามเกิน 40% ของช่วงล้อ
🅲 Wheelbase (WB)
คือ ระยะช่วงล้อ วัดจากกึ่งกลางเพลาหน้าถึงกึ่งกลางเพลาหลัง เป็นตัวแปรสำคัญที่ใช้คำนวณความยาวรวมของรถ
—
📌 ตัวอย่างการคำนวณจากรุ่น ISUZU FTR34QXXXB
ค่าที่ระบุในโบรชัวร์:
- FOH = 1,250 มม.
- WB = 5,560 มม.
- ROH = 2,940 มม.
- OAL = 9,750 มม.
🔍 ตรวจสอบตามกฎหมาย:
- FOH ไม่เกิน 50% ของ WB: 50% ของ 5,560 = 2,780 มม. ✅
→ FOH จริงของรถ = 1,250 มม. ✔️ ผ่าน
เหลือพื้นที่ให้ติดตั้งตัวถังด้านหน้าได้ไม่เกิน ≈ 1,530 มม. - ROH ไม่เกิน 66% ของ WB: 66% ของ 5,560 = 3,669.6 มม. ✅
→ ROH จริงของรถ = 2,940 มม. ✔️ ผ่าน
เหลือพื้นที่ให้ติดตั้งตัวถังด้านท้ายได้ไม่เกิน ≈ 729.6 มม. - OAL (ความยาวรวมของรถ): 1,250 + 5,560 + 2,940 = 9,750 มม. ✔️ ถูกต้องตามสเปกโรงงาน
ภาพจากโบรชัวร์ ISUZU FTR34QXXXB: แสดงการวัด FOH / ROH / WB อย่างชัดเจน
—
📘 สรุปสัดส่วน FOH / ROH ตามกฎหมาย (ตามลักษณะของรถ)
ขนาดสัดส่วน | ลักษณะ 1–5, 9 | ลักษณะ 6 | ลักษณะ 7–8 |
---|---|---|---|
ส่วนยื่นหน้า (FOH) | ไม่เกิน 50% ของช่วงล้อ | ไม่เกิน 50% ของช่วงล้อ | ไม่เกิน 50% ของช่วงล้อ |
ส่วนยื่นท้าย (ROH) | ไม่เกิน 66% ของช่วงล้อ | ไม่เกิน 66% ของช่วงล้อ | ไม่เกิน 40% ของช่วงล้อ |
อื่น ๆ | ไม่กำหนด | รถพ่วง 2 เพลา: ระยะห่าง ≤ 4.30 ม. รถพ่วง 3 เพลา: ระยะห่าง ≤ 3.70 ม. |
จากสลักพ่วงถึงท้ายรถ ≤ 12.00 ม. |
📌 หมายเหตุ: ค่าที่ใช้คำนวณคือ “ช่วงล้อ” หรือ WB ของรถรุ่นนั้น ๆ
หากคุณไม่แน่ใจ ให้สอบถามเซลล์หรือดูจากโบรชัวร์รุ่นรถโดยตรง
ขนาดที่กฎหมายอนุญาต (กว้าง-ยาว-สูง)
พระราชบัญญัติการขนส่งทางบก และประกาศกรมการขนส่งทางบก ได้กำหนดขนาดตัวถังรถบรรทุกอย่างชัดเจน เพื่อความปลอดภัยในการขนส่งและการใช้งานบนถนนสาธารณะอย่างถูกต้อง
ด้านล่างนี้คือตารางสรุปขนาดตัวรถที่กฎหมายกำหนด ตามลักษณะของรถแต่ละประเภท:
ประเภทรถ | ความกว้างสูงสุด | ความยาวสูงสุด | ความสูงสูงสุด | หมายเหตุ |
---|---|---|---|---|
รถบรรทุกเดี่ยว (ลักษณะ 1-5, 9) |
2.55 ม. | 12.00 ม. | 4.00 ม. | หากกว้างไม่เกิน 2.30 ม. → สูงได้ไม่เกิน 3.00 ม. |
รถพ่วง (ลักษณะ 6) |
2.55 ม. | 8.00 ม. | 4.00 ม. | สำหรับส่วนพ่วงเท่านั้น |
รถกึ่งพ่วง (ลักษณะ 7, 8) |
2.55 ม. | 13.60 ม. | 4.00 ม. | วัดจากจุดยึดสลักพ่วงถึงท้าย |
ความยาวรวม ของรถลาก + พ่วง |
– | 18.00 ม. | – | รวมหัวลาก + พ่วง |
หมายเหตุเพิ่มเติม:
- ตัวถังหรือโครงสร้างใด ๆ ต้องไม่ยื่นเกินขอบด้านข้างของยางล้อเกินข้างละ 15 ซม.
- หากต่อกระบะหรือตู้สูงเกิน 4.00 เมตร อาจไม่สามารถจดทะเบียนได้
- เจ้าหน้าที่สามารถสั่งให้แก้ไขหรืองดใช้รถได้ หากรถที่ใช้อยู่มีขนาดเกินที่กฎหมายกำหนด
ดังนั้น ก่อนวางแผนติดตั้งตัวถังใหม่หรือสั่งต่อกระบะ ควรตรวจสอบขนาดที่กฎหมายอนุญาตให้ชัดเจน และปรึกษาช่างตัวถังหรือเซลล์ที่มีประสบการณ์ เพื่อให้สามารถใช้งานได้ยาวนานโดยไม่เกิดปัญหาในภายหลัง
ข้อกำหนดแยกตามประเภทของรถ
นอกจากขนาดมาตรฐานทั่วไปแล้ว กฎหมายยังมีข้อกำหนดเพิ่มเติมที่แตกต่างกันตาม “ลักษณะของรถ” ซึ่งจำแนกตามจำนวนล้อ รูปแบบการใช้งาน และการต่อพ่วง เช่น รถบรรทุกเดี่ยว, รถพ่วง และรถกึ่งพ่วง
🚚 รถบรรทุกเดี่ยว (4 ล้อ, 6 ล้อ, 10 ล้อ)
- ความยาวไม่เกิน 12.00 เมตร
- ความกว้างไม่เกิน 2.55 เมตร
- ความสูงไม่เกิน 4.00 เมตร (หรือ 3.00 เมตร ถ้ากว้างไม่เกิน 2.30 เมตร)
- ห้ามต่อกระบะหรือสิ่งปลูกสร้างให้ยื่นจากตัวรถเกินระยะที่กำหนด (เช่น ROH/FOH)
🚛 รถพ่วง (ลักษณะ 6)
- ส่วนพ่วงต้องมีความยาวไม่เกิน 8.00 เมตร
- ความสูงไม่เกิน 4.00 เมตร
- ความกว้างไม่เกิน 2.55 เมตร
- ต้องมีการติดตั้งอุปกรณ์สลักพ่วงที่ผ่านมาตรฐาน
🚛 รถกึ่งพ่วง (ลักษณะ 7, 8)
- ความยาวส่วนพ่วงจากจุดยึดถึงท้ายไม่เกิน 13.60 เมตร
- ความยาวรวมของรถหัวลาก + พ่วงไม่เกิน 18.00 เมตร
- ความสูงไม่เกิน 4.00 เมตร
ข้อกำหนดเหล่านี้มักใช้ในการออกแบบตัวถังของรถบรรทุก โดยเฉพาะในกรณีที่ต้องจดทะเบียนใหม่, ขยายโครงสร้าง, หรือติดตั้งตู้สินค้าแบบพิเศษ เช่น ตู้เย็น, ตู้เหล็ก, ตู้อลูมิเนียม ฯลฯ
หากละเลยข้อจำกัดเหล่านี้ อาจทำให้รถ:
- ไม่สามารถจดทะเบียนใหม่ได้
- ถูกสั่งห้ามใช้ หรือเรียกแก้ไขจากกรมขนส่งทางบก
- เสี่ยงถูกยกเลิกประกันภัยหากเกิดอุบัติเหตุ
ดังนั้นจึงควรศึกษาข้อมูลเหล่านี้อย่างรอบคอบ หรือปรึกษาผู้เชี่ยวชาญก่อนการต่อรถทุกครั้ง
ตัวอย่างภาพประกอบ
เพื่อให้เข้าใจการวัดสัดส่วนของรถบรรทุกตามกฎหมายได้ชัดเจนยิ่งขึ้น ด้านล่างนี้คือตัวอย่างภาพที่ใช้จริงในการพิจารณาขนาดของรถ ได้แก่ FOH, ROH, Wheelbase และระยะรวมทั้งหมด (OAL)
ภาพเหล่านี้ใช้ในการอ้างอิงเมื่ออู่ตัวถังจะต่อรถ หรือนำไปยื่นจดทะเบียนกับกรมการขนส่งทางบก หากระยะใดเกินจากค่าที่อนุญาต จะไม่สามารถจดทะเบียนได้
ตัวอย่างภาพจากโบรชัวร์ ISUZU รุ่น FTR: แสดงตำแหน่ง FOH, ROH, WB ที่ต้องไม่เกินค่าที่กฎหมายกำหนด
หากคุณเป็นผู้ซื้อรถบรรทุก, อู่ตัวถัง, หรือเซลล์ที่ต้องแนะนำลูกค้า ภาพเหล่านี้ถือเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้คุณตรวจสอบระยะได้เบื้องต้น และลดความเสี่ยงในการ “ต่อรถเกินกฎหมายโดยไม่รู้ตัว”
🔍 เพิ่มเติมเรื่องอื่นๆ ตามกฎหมายที่ควรรู้
นอกจากขนาดตัวถังและสัดส่วนตามมาตรฐานที่ได้กล่าวไว้ข้างต้น ยังมีข้อกำหนดเพิ่มเติมที่สำคัญจากกฎหมายไทย ซึ่งผู้ประกอบการและลูกค้าควรทราบ ดังนี้:
1. ข้อยกเว้นเฉพาะบางประเภทของรถ
- รถบรรทุกลักษณะ 2 ที่ติดตั้งระบบทำความเย็น (ห้องเย็น) สามารถมีความกว้างได้ไม่เกิน 2.60 เมตร
- รถที่มีความกว้างไม่เกิน 2.30 เมตร สามารถสูงได้ไม่เกิน 3.00 เมตร
- รถที่มีความยาวมากกว่า 10 เมตร ต้องมีระยะท้ายปัดไม่เกิน 0.80 เมตร
2. ข้อกำหนดรัศมีวงเลี้ยวของรถบรรทุก
- รัศมีวงเลี้ยวด้านนอก ต้องไม่เกิน 12.50 เมตร
- รัศมีวงเลี้ยวด้านใน ต้องไม่น้อยกว่า 5.30 เมตร
3. ระยะจากจุดเชื่อมสลักพ่วงถึงส่วนท้ายสุดของรถ
ต้อง ไม่เกิน 12.00 เมตร (เฉพาะรถกึ่งพ่วงและรถพ่วง)
4. การจำแนกลักษณะรถตามกฎหมาย (ลักษณะ 1–9)
ลักษณะรถ | ความยาว (เมตร) | ความกว้าง (เมตร) | ความสูง (เมตร) |
---|---|---|---|
ลักษณะ 1–5, 9 | 12.00 | 2.55 | 4.00 |
ลักษณะ 6 (รถพ่วง) | 8.00 | 2.55 | 4.00 |
ลักษณะ 7–8 (รถกึ่งพ่วง) | 13.60 | 2.55 | 4.00 |
หมายเหตุ: ขนาดและลักษณะเหล่านี้กำหนดไว้ในกฎกระทรวงฉบับที่ 9 และฉบับที่ 60 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของพระราชบัญญัติการขนส่งทางบก พ.ศ. 2522 และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม
นอกจากนี้ หากคุณมีภาพแปลนตัวถังที่ออกแบบไว้ ควรนำมาเทียบกับสัดส่วนตามกฎหมายก่อนติดตั้งจริงทุกครั้ง
ติดต่อสอบถามเพิ่มเติม
หากคุณกำลังวางแผนซื้อรถบรรทุก และไม่แน่ใจว่าแบบตัวถังที่คุณต้องการจะ ต่อได้ถูกต้องตามกฎหมายหรือไม่ หรืออยากให้ผู้เชี่ยวชาญช่วยดูระยะ FOH / ROH / WB ก่อนติดตั้งจริง
สามารถติดต่อ ธพัศ แสงนุภา (เซลล์ตูน) ได้โดยตรงครับ ผมยินดีให้คำปรึกษาเรื่องตัวถัง ขนาดตามกฎหมาย การจดทะเบียน ไปจนถึงการเลือกไฟแนนซ์และตารางผ่อนที่เหมาะกับธุรกิจของคุณ
- โทร: 082-491-1193
- LINE ID: toon.97
- Facebook: เซลล์ตูนรับจบทุกเรื่องรถบรรทุก
“เซลล์ตูนรับจบทุกเรื่องรถบรรทุก”
ให้คำปรึกษาทุกขั้นตอน ตั้งแต่การเลือกแบบตัวถัง การจัดไฟแนนซ์ ไปจนถึงการเตรียมเอกสารจดทะเบียน
มั่นใจว่ารถที่คุณซื้อ ต่อถูกกฎหมาย ใช้ได้ยาว ไม่ต้องกังวลภายหลังครับ
#ขนาดตัวถังรถบรรทุก #รถบรรทุกISUZU #FOH #ROH #Wheelbase #เซลล์ตูนรับจบทุกเรื่องรถบรรทุก #จดทะเบียนรถใหม่ #ต่อกระบะไม่ผิดกฎหมาย #ISUZUKINGOFTRUCKS #อีซูซุยูโร5
ช่องทางติดต่อ สอบถาม และขอใบเสนอราคา